Bản tin ngày 16/1/2023

TIN VIỆT NAM

1. (Nguoilaodong.com) - Việt Nam lên tiếng trước tuyên bố của Tòa tối cao Philippines liên quan Biển Đông

Chiều 12/1, tại họp báo thường kỳ của Bộ Ngoại giao, phóng viên nêu câu hỏi đề nghị cho biết phản ứng của Việt Nam trước tuyên bố của Tòa án tối cao Philippines ngày 10/1 về thỏa thuận thăm dò năng lượng năm 2005 của nước này với các công ty Trung Quốc và Việt Nam là vi hiến do Hiến pháp Philippines không cho phép các thực thể nước ngoài khai thác tài nguyên thiên nhiên; thỏa thuận này đã hết hiệu lực vào năm 2008. Phó Phát ngôn Bộ Ngoại giao Phạm Thu Hằng nêu rõ Việt Nam có đầy đủ cơ sở pháp lý và bằng chứng lịch sử để khẳng định chủ quyền đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa phù hợp với luật pháp quốc tế, đồng thời có quyền chủ quyền, quyền tài phán quốc gia đối với các vùng biển được xác lập phù hợp với Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển năm 1982.^[1]

2. (Vnexpress.vn) - Khánh Hòa sắp xây bảo tàng Trường Sa rộng khoảng 25.000 m2.

Thông tin được đại diện UBND tỉnh Khánh Hòa cho biết ngày 14/1. Đây là công trình thuộc giai đoạn 2 của Khu tưởng niệm Gạc Ma, hoàn thành cách đây 6 năm. Dự án bảo tàng Trường Sa do UBND tỉnh Khánh Hòa làm chủ đầu tư, kinh phí từ nguồn vốn xã hội hóa. Cùng với bảo tàng, dự án cũng sẽ xây dựng công viên Trường Sa.^[2]

TIN QUỐC TẾ

1. 14/01/2023: Indonesia triển khai đưa tàu chiến để giám sát tàu hải cảnh Trung Quốc

Theo tờ báo Reuters đưa tin ngày 14/01, phía Indonesia sẽ triển khai lực lượng giám sát tàu tuần duyên của Trung Quốc bằng việc đưa tàu chiến, máy bay tuần thám biển và máy bay không người lái^[3]. Lý do hành động này của hải quân Indonesia là việc tàu mang số hiệu 5901 của Trung Quốc đã xuất hiện trong vùng đặc quyền kinh tế quanh quần đảo Natuna của Indonesia.

2. 14/01/2023: Thủ tướng Nhật Bản thăm Canada - Khẳng định tầm nhìn chung

Nhân chuyến công du tới Canada, Thủ tướng Fumio Kishida và Thủ tướng Canada Justin Trudeau đã thảo luận về các ưu tiên của Nhật Bản trong nhiệm kỳ chủ tịch G7 năm nay, trong đó tiếp tục hợp tác về các giá trị chung của hai nước, bao gồm tầm nhìn về một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở; tăng cường hơn nữa hoạt động thương mại, đầu tư và đổi mới để phát triển nền kinh tế.^[4]

3. 14/01/2023: Tổng thống Hoa Kỳ Biden và Thủ tướng Nhật Kishida cam kết tăng cường quan hệ Mỹ - Nhật để đối phó với Trung Quốc

Tại cuộc gặp gỡ tại Washington vào thứ Sáu vừa qua, Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden và Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida đã cam kết tăng cường quan hệ giữa các quốc gia, phối hợp các chương trình nghị sự lãnh đạo toàn cầu và củng cố các liên minh ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, nhằm“đối phó” với một Trung Quốc ngày càng hùng mạnh. Tuyên bố trên được khẳng định sau loạt thách thức do “những hành động không phù hợp với trật tự quốc tế dựa trên luật lệ của Trung Quốc”.^[5]

4. 15/01/2023: Hải quân Trung Quốc và Ấn Độ tranh giành ảnh hưởng ở Ấn Độ Dương trong bối cảnh căng thẳng biên giới

Trong vài tuần qua, Bắc Kinh không chỉ gửi tàu hải giám đến khu vực, mà thậm chí còn tổ chức cuộc họp đầu tiên giữa các quốc gia Ấn Độ Dương – cả hai động thái được nhiều người coi là nỗ lực mở rộng ảnh hưởng và dồn ép Ấn Độ.

Trong khi đó, New Delhi đã đưa ra một loạt biện pháp đối phó và tăng cường. Điển hình vào đầu tháng này, Bộ trưởng Quốc phòng Ấn Độ Rajnath Singh đã đến thăm căn cứ hải quân có vị trí chiến lược - INS Baaz ở quần đảo Andaman và Nicobar. Căn cứ này đóng vai trò là “tháp canh” của Ấn Độ trên tuyến đường biển quan trọng Eo biển Malacca, là cửa ngõ hàng hải của Trung Quốc tới Tây Á và Châu Phi.^[6]

5. 16/01/2023: Hải quân Trung Quốc tổ chức “tập trận đối đầu” ở Biển Đông

Theo Aljazeera, nhóm tác chiến tàu sân bay Sơn Đông của Hải quân Trung Quốc đã tiến hành một loạt “cuộc tập trận đối đầu” ở Biển Đông, cùng lúc nhóm tác chiến tàu sân bay Nimitz của Mỹ cũng tiến hành huấn luyện tấn công trên biển ở vùng biển tranh chấp. Về phía Hải quân Hoa Kỳ, bên này cho biết nhóm tấn công tàu sân bay Nimitz - bao gồm một tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân, một tàu tuần dương tên lửa dẫn đường và ba tàu khu trục tên lửa dẫn đường - đã tiến hành "huấn luyện tấn công hàng hải" cũng như "chống tàu ngầm hoạt động” ở Biển Đông. ^[7]